09:45 / 21-11-2024
Bu yollarda sıxlıq var
15:13 / 20-11-2024
Neçə məktəb təmir edilib?
Bu da bir taledir


UŞAQLARIMIZI VALİDEYN HİMAYƏSİNDƏN
 MƏHRUM ETMƏYƏK

   
    Müsahibim Xəzər rayonu Mərdakan qəsəbəsi  2 saylı orta  internat məktəbdə valideyn himayəsindən məhrum olan usaqların qayğısına qalan Musayeva Elnarə Tofiq qızıdır. Onunla bu müəssisədə böyüyən uşaqların gələcəyinin necə olacağı barədə söhbət edirik. Elnarə xanımın dediklərindən:
-İnsan həyatının ən qayğısız anları uşaqlıq dövrüdür.  Problemlərdən uzaq, saf, təmiz uşaqlıq illərini çoxlarımız həmişə nostalji hisslərlə xatırlayırıq. Lakin elə uşaqlar var ki, həyatlarının həmin dönəmi ömrü boyu onlara ağrı verir. Talelərinə internat evində böyümək yazılan bu məsum uşaqların yaşam tərzləri eyni olsa da, onları bu həyatı yaşamağa vadar edən səbəblər müxtəlifdir. Bu uşaqların arasında valideynləri sağ olanlar da, onları dünyaya gətirənlərin üzünü ömrü boyu görməyənlər də var. Ailə qayğısından məhrum olan bu uşaqlar böyüdükcə problemləri də artır. 
Valideyn himayəsindən kənar böyüyən uşaqların tərbiyəsində, onlara göstərilən qayğıda boşluqlara yol vermək olmaz: “Yeniyetməliyin böhran dönəminə qədəm qoyan uşaqlar təlim fəaliyyəti ilə məşğul olur və düşür quruplaşmaya o zaman hormonol dəyişikliklərdə baş verir, həm oğlan həm də qızlar o yaş mərhələsində həm də çaşqınlıq içərisində qalırlar. Tam və natamam ailələrdə böyüyən uşaqlar fərqlidir. Çünki birinci qrupa daxil olan uşaqların bütün istək və arzuları valideyn tərəfindən ödənilir, amma digər qrupa daxil olan uşaqlarda bu tam əksinə. Ona görə də həssas qrupa daxil olan uşaqlarda qısqanclıq, qəbullanmama duyğusu yaranır. Və həmin uşaqlara oxuduqları məktəbdə seçici münasibət varsa,  uşaqlar diqqəti özlərinə cəlb etmək üçün istənilən davranışı sərgiləyirlər və bununla da diqqət mərkəzinə çevrilirlər”.
 Bəli, Azərbaycan da da valideyn himayəsindən məhrum olan uşaqlara son dərəcə qayğıyla yanaşılır. Belə ki, onlar orta məktəbi bitirəndən sonra ya ali məktəbə gedirlər, ya da işləməyə. Doqquzuncu sinifi bitirən uşaqlar isaə bir qayda olaraq peşə məktəblərinə yönləndirilirlər. Belə ki, onlar necə deyərlər, ayaqları üzərində durana kimi dövlət nəzarətində olurlar. Beləki Heydər Əliyev fondu tərəfindən Masazır qəsəbəsində tikilən  evlər də həmin uşaqlara verilir və onlar evlə təmin olunurlar. Belə uşaqlar təkcə müəyyən peşə sahibləri olmurlar, eyni zamanda onlar yaxşı ali təhsil alır, yaxşı yerlərdə işləyir və yaxşı yaşamağa çalışırlar. 
Düzdür, Azərbaycanda ailə bir dövlətdir və bu dövləti hər bir valideyn qorumağa çalışır. Bəzi problemlər üzündən bəzi ailələr uşaqlarına baxa bilmir və bunun üçün də internat evlərinə uşaqlarını verməyə məcbur olurlar. Belə ki, ölkəmizdə ailə  himayəsindən məhrum uşaqların internatlara yerləşdirilməsinə son yox, ilk imkan kimi baxılır. Cəmi 10 milyon əhalisi olan Azərbaycanın internat məktəblərində hazırda təxminən 15 min uşaq böyüyür. Araşdırmalar göstərir ki, əksər hallarda doğma övladını internata verməyə valideynləri imkansızlıq vadar edir. Uşaqlarını dolandırmaq üçün pul tapa bilməyən ana-atalar onları acından öldürməkdənsə, dövlətin himayəsinə verməyi üstün tuturlar. Bunun nəticəsidir ki, hazırda xüsusi tipli məktəblərdəki uşaqların böyük əksəriyyəti «sosial yetimlər»dir. Yəni, həmin uşaqların ata-anası var, sadəcə, onlar övladlarını caxlaya bilməyirlər. Deməli, bu gün də ən azından 28 minə yaxın ana-ata öz övladına yiyə durmaq istəmir.
Hazırda əksər sivil ölkələrdə uşaqların ailə mühitindən məhrum olduğunu, onların bir sıra hüquqlarının pozulduğunu nəzərə alıb, internatları ləğv edirlər.  
Bəli, bu gün mənim işlədiyim müəssisədə də nə yazıq ki, valideyn himayəsindən mərhum olanlar çoxdur. Onların gözlərindən həmişə kədər süzülür. Onları güldürmək, sevindirmək üçün əlimizdən gələni etsək də valideynin verdiyi sevinc qədər edə bilmərik. Kaş bütün valideynlər uşaqlarını belə müəssisələrə göndərməzdən əvvəl yaxşı yaxşı düşünsünlər. Bizim bir el məsəlimiza vardır: Valideynin günahını övladları çəkir. Mən elə bilirəm ki, burda təhsil alan körpələr də valideynlərinin günahının bədəlini ödəyirlər. Biz buna baxmayaraq hər bir şagirdə övladımız kimi yaxınlaşır, onların xalqa, vətənə layiq bir övlad kimi yetişməsi üçün əlimizdən gələni edirik. Bu istiqamətdə gördüyümüz işləri sadalamaq fikrində deyiləm. Sözümün sonunda tək bir kəlmə demək istəyərdim. Valideynin verdiyi göz yaşları, müəllimin verdiyi sevinc gülüşündən daha qiymətli və dəyərlidir. Gəlin, uşaqlarımızı valideyn himayəsindən məhrum etməyək.


Elmira Özdən

Tarix: 15-05-2022, 13:48 Oxunub: 96


Bölməyə aid digər xəbərlər
4-12-2021, 08:32 QARABAĞ AZƏRBAYCANDIR!
29-05-2021, 20:00 Allah rəhmət eyləsin
7-03-2021, 22:45 Təbrik edirəm!